Quán theo Tâm Kinh _-Quán cho đến rốt ráo không

(Diễn tả lại, một cách khác, các pháp thiền hành . . .6)

Lê Anh Chí

__________________________________________

Dàn Bài :

I) Tâm Kinh

II) Tạm dịch

III) Quán chiếu chớ chẳng phải là triết lý

IV) Pháp Quán

V) Quán cho đến rốt ráo không

VI) Thấy rốt ráo không

VII) Giải thoát

1) Lúc nào cũng thấy rốt ráo không

2) Thấy rốt ráo không, nên dứt bỏ

VIII) Từ ‘cuộc đời là bể khổ’ đến ‘tất cả sự sự là không’

__________________________________________

I) Tâm Kinh

Quán Tự Tại Bồ tát hành thâm Bát Nhã Ba la mật đa thời, chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách.

Xá Lợi tử! Sắc bất dị không, không bất dị sắc; sắc tức thị không, không tức thị sắc; thọ, tưởng, hành thức diệc phục như thị.

Xá Lợi tử! Thị chư pháp không tướng, bất sanh, bất diệt, bất cấu, bất tịnh, bất tăng, bất giảm. Thị cố không trung vô sắc, vô thọ, tưởng, hành, thức; vô nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý; vô sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp; vô nhãn giới nãi chí vô ý thức giới; vô vô minh diệc, vô vô minh tận, nãi chí vô lão tử, diệc vô lão tử tận; vô khổ, tập, diệt, đạo; vô trí diệc vô đắc. Dĩ vô sở đắc cố

Bồ Đề Tát Đỏa y Bát Nhã Ba la mật đa cố, tâm vô quái ngại, vô quái ngại cố; vô hữu khủng bố, viễn ly điên đảo mộng tưởng, cứu cánh Niết Bàn. Tam thế chư Phật y Bát Nhã Ba la mật đa cố, đắc A Nậu Đa La Tam miệu Tam Bồ đề .

Cố tri Bát Nhã Ba la mật đa, thị đại thần chú, thị đại minh chú, thị vô thượng chú, thị vô đẳng đẳng chú, năng trừ nhất thiết khổ, chơn thật bất hư.

Cố thuyết Bát Nhã Ba la mật đa chú, tức thuyết chú viết:

Yết đế, yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, Bồ đề tát bà ha.

II) Tạm dịch

Quán tự tại bồ tát hành thâm Bát nhã ba la mật đa, soi thấy năm uẩn đều không, vượt mọi khổ ách.

Này ông Xá Lợi Phất, sắc chẳng khác không, không chẳng khác sắc ; sắc tức là không, không tức là sắc. Thọ tưởng hành thức cũng đều như vậy.

Ông Xá Lợi Phất, các pháp thật không tướng, không sinh không diệt, không dơ không sạch, không thêm không bớt. Thế nên không-trung không có sắc thọ tưởng hành thức, không nhãn nhĩ tỹ thiệt thân ý, không sắc thanh hương vị xúc pháp, không nhãn giới cho đến không ý thức giới, không vô minh và sự diệt tận của vô minh, cho đến không lão tử và sự diệt tận của lão tử, không khổ tập diệt đạo, không trí, không đắc, vì không sở đắc.

Bồ tát vì y theo Bát nhã ba la mật đa nên tâm không bị chướng ngại, vì không bị chướng ngại nên không khiếp sợ, lìa xa mộng tưởng điên đảo, đạt được Niết Bàn. Chư Phật ba đời y theo Bát nhã ba la mật đa nên được vô thượng bồ đề.

Do đó mà biết Bát nhã ba la mật đa là bài chú rất thần diệu : bài chú rất sáng chói, bài chú vô thượng , vô đẳng đẳng, trừ được hết thảy khổ não ; chắc thật, không hư ngụy.

Nên nói chú Bát nhã ba la mật đa :

Yết đế, yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, bồ đề, tát bà ha.

Lưu Ý

Bản dịch này tương tự như hầu hết các bản dịch khác , chỉ khác một điểm cực kỳ quan trọng đó là chữ ‘không-trung’

Tôi dùng chữ ‘không-trung’ để dịch . . . ‘không-trung’ của bản phiên âm chữ Hán.

Thiết tưởng dịch như vậy mới đúng, bởi vì mục đích là thấy chính‘không-trung’ không có sắc thọ tưởng hành thức vv . . .; chớ dịch là Chân Không (như những bản dịch chính thức) thì có ý nói rằng trong‘không-trung’ lại không thấy như vậy.

III) Quán chiếu chớ chẳng phải là triết lý

Phật Pháp có mục đích là Giải thoát với 84000 Pháp môn.

Theo Phật Pháp tức là mong muốn Giải thoát

Tu theo Phật Pháp tức là thực hành để đạt Giải thoát

Tu theo Phật Pháp chẳng phải là triết lý về cuộc đời, về vũ trụ.

Mà là sự thực hành

Cụ thể là Tâm Kinh :

Tâm Kinh chẳng phải là triết lý, mà là sự thực hành ; thực hành Tâm Kinh là Quán chiếu

Quán chiếu như thế nào ?

IV) Pháp Quán

Quán rằng năm uẩn là không

Quán rằng sắc tức là không, không tức là sắc ; thọ tưởng hành thức cũng đều như vậy.

Quán rằng các pháp không sinh không diệt, không dơ không sạch, không thêm không bớt.

Quán rằng không-trung không có sắc thọ tưởng hành thức, không nhãn nhĩ tỹ thiệt thân ý, không sắc thanh hương vị xúc pháp, không nhãn giới cho đến không ý thức giới.

Quán rằng không có vô minh và sự diệt tận của vô minh

Quán rằng không có lão tử và sự diệt tận của lão tử

Quán rằng không có khổ tập diệt đạo, không trí, không đắc, không sở đắc.

V) Quán cho đến rốt ráo không

Quán theo Tâm Kinh là Quán cho đến rốt ráo không

Bởi vì ta quán cho đến

không có vô minh và sự diệt tận của vô minh

không có lão tử và sự diệt tận của lão tử

không có khổ tập diệt đạo, không trí, không đắc, không sở đắc.

VI) Thấy rốt ráo không

Quán cho đến rốt ráo không

để Thấy rốt ráo không

VII) Giải thoát

1) Lúc nào cũng thấy rốt ráo không

Nếu cái gì cũng thấy là không, ngay đến khổ cũng thấy là không ! thì đâu khổ nữa.

Bởi vậy,

Lúc nào cũng thấy rốt ráo không thì Giải thoát

2) Thấy rốt ráo không, nên dứt bỏ

‘Thấy rốt ráo Không’, để nhàm chán, dứt bỏ, không luyến ái các pháp.

(và do sự dứt bỏ ấy, được giải thoát)

(Phật dạy trong Kinh Vô Ngã Tướng : ‘‘dứt bỏ, không luyến ái những gì không đáng ưa thích và do sự dứt bỏ ấy, được giải thoát.’’)

VIII) Từ ‘cuộc đời là bể khổ’ đến ‘tất cả, sự sự là không’

Từ ‘cuộc đời là bể khổ’ :

Vì Phật Tử thấy ‘cuộc đời là bể khổ’ nên mới tu tập để thoát ‘bể khổ’

‘cuộc đời là bể khổ’ là thực trạng của cuộc đời

thấy ‘cuộc đời là bể khổ’ là điều kiện tiên quyết để tu hành

đến ‘tất cả, sự sự là không’

Quán theo Tâm Kinh là Quán cho đến rốt ráo không

là quán ‘tất cả, sự sự là không’

để thấy ‘tất cả, sự sự là không’

Thấy ‘tất cả, sự sự là không’ là hậu quả, thành quả của pháp Quán theo Tâm Kinh

‘tất cả, sự sự là không’ là giải pháp cho ‘cuộc đời là bể khổ’

Nhắc lại : giải pháp cho ‘cuộc đời là bể khổ’ này là một sự tu tập, chớ chẳng phải là triết lý

*

*

* Lê Anh Chí *.

_____________

Kinh sách tham khảo

Kinh :

Kinh Đại Bát Niết Bàn, dịch giả Thích Trí Tịnh

Kinh Đại Bát Niết Bàn, Kinh Trường Bộ (Nhị Thừa),dịch giả Thích Minh Châu

Đại Thừa Kim Cang Kinh Luận

Cuộc đời Đức Phật (Trích dẫn Kinh), dịch giả Thích Trung Quán

Kinh Kim Cang, dịch giả Đoàn Trung Còn

Kinh Kim Cang, dịch giả Thích Trí Tịnh

Kinh Kim Cang và Chánh Pháp chưa từng có, dịch và chú giải : Thích Huyền Vi

Kinh Kim Cang, dịch giả Thích Duy Lực

Kinh Kim Cang, dịch giả Thích Thiện Hoa

Kinh Lăng Nghiêm, dịch giả Trí Độ và Tuệ Quang

Kinh THỦ LĂNG NGHIÊM TÔNG THÔNG, dịch giả Thích Nhẫn Tế

Kinh Trường A Hàm, dịch giả Thích Thiện Siêu

Kinh Trường Bộ (Nhị Thừa),dịch giả Thích Minh Châu

Kinh Vô Ngã Tướng, dịch giả Phạm Kim Khánh

Pháp Trích Lục, Huỳnh văn Niệm trích lục.

Ngữ Lục (đến đời Lục Tổ):

Sáu cửa Thiếu Thất, Đạt Ma Sư Tổ, dịch giả Trúc Thiên

Kinh Pháp Bảo Đàn, Lục Tổ, dịch giả Thích Duy Lực

Kinh Pháp Bảo Đàn, Lục Tổ, dịch giả Thích Minh Trực

Chứng Đạo Ca, Huyền Giác, dịch giả Trúc Thiên

Ngữ Lục (sau đời Lục Tổ):

Bá Trượng Ngữ Lục, dịch giả Thích Duy Lực

Truyền Tâm Pháp Yếu, Hoàng Bá, dịch giả Thích Duy Lực

Cội nguồn truyền thừa và phương pháp tu trì của thiền tông, Nguyệt Khê, dịch giả Mai Phúc Hiền

Chơn tâm trực thuyết, Phổ Chiếu

Lâm Tế Ngữ Lục

Thiền Đốn Ngộ, nhiều tác giả : Huyền Giác, Huệ Hải, Thạch Thành Kim, Oánh Sơn, Hư Vân; dịch giả Thích Thanh Từ

Tọa Thiền Luận, Đại Giác, dịch giả Như Hạnh

Tu tâm quyết, Phổ Chiếu

Sách :

Tứ Diệu Đế, Thích Thiện Hoa

Cuộc đời Thánh Tăng Đại Ca Diếp, Nguyễn Điều,

Cuộc đời Tôn Giả Xá Lợi Phất, Nguyễn Điều,

Cuộc đời Tôn Giả Mục Kiền Liên, Nguyễn Điều,

Đường Mây Trên Đất Hoa, Thích Hằng Đạt và Nguyên Phong

Phật Giáo Khái Luận, Thích Chơn Thiện

*

*

Trang Nhà Kiến Tánh www.kientanh.com

Mục Lục Thơ AiBảo GióLay

Mục Lục Thơ ‘Đặc Biệt’

Mục Lục Thơ ‘Hoa’

Mục Lục Thơ ‘họa thơ, lẩy Kiều’

Mục Lục Thơ ‘Muôn Thiền’

Mục Lục Thơ Tâm

Mục Lục Thơ Thiền Toán

Mục Lục Thơ ‘Trăng’

Mục Lục Thơ ‘Vạn Trăng’

Mục Lục Thơ ‘x Phật x’

Mục Lục Thơ ‘x Thiền x’

Mục Lục Thơ Xuân Tết

Mục Lục của Mục Lục Thơ

Mục Lục ‘‘Kiến Tánh Thành Phật’’

Mục Lục "Không Trụ"

Mục Lục của Mục Lục Đoản Luận

----------------------------------------------------------------

* Trang Chính * M ụ c L ụ c * Đoản Luận * Thơ 1 * Thơ 2

------------------------------------------------------------------------------

* Hộp Thư * Nối kết Trang Nhà Phật Pháp Việt Nam * Nối kết Văn Học *

------------------------------------------------------------------------------

* Bài Xưa * Bài mới Kiến Tánh * Bài mới Trang LêAnhChí *

---------------------------------------------------------------

*

Liên Kết TrangNhà LêAnhChí :

* Trang Chính * Việt Sử, Văn Học * Thơ * Bài mới LêAnhChí *